سمیه امیدی، روانشناس و مسئول واحد صدای یارای انجمن حمایت از حقوق کودکان در گفتگو با ایسنا:
کودکان و نوجوانان گاهی مواقع به دلایل مختلفی دچار تنش و اضطراب میشوند، جهت رفع استرس و اضطراب و همچنین پیشگیری از برخی آسیبهای روانی آنها راهکارهایی به والدین ارائه میشود.
کودکان و به ویژه نوجوانان تحت فشارهای ناشی از کمالگرایی والدین، موضوعاتی مانند فشار بیش از حد در کسب نمرات و رتبههای برتر درسی آموزشی، ورزشی و… و همچنین گروههای دوستی، انتظاراتِ خانواده و جامعه و تحت تاثیر قرار گرفتن سطح بالای هورمونها که به دنبال آن تغییرات در خلق و خو، حاصل میشود، هستند. هر یک از این موارد میتواند فشار سنگینی بر نوجوانان وارد کرده و منجر به تحریکپذیری، عصبانیت و آشفتگی خلقی آنها شود و این درحالیست که بزرگسالان به راحتی این فشارها را نادیده میگیرند.
با توجه به موارد ذکر شده، به طور عمومی کودکان و نوجوانان به دلیل انتظارات بالای والدین، روابط اجتماعی با دوستان، تغییرات زیاد در محیط زندگی مثل تغییر مدرسه، جابجایی منزل، جدایی والدین و تنشهای رابطه بین والدین، کمبود خواب، مسئولیتهای زیاد و فرصت ناکافی دچار تنش و اضطراب میشوند.
والدین برای رفع استرس و اضطراب کودکانشان در ابتدا باید اضطراب و استرس خود را کنترل کنند تا بتوانند الگوی مناسبی برای فرزندشان باشند. انتخاب سبک مقتدرانه یعنی محبت و نظارات در برخورد با فرزند یکی از بهترین روشهای فرزندپروری عنوان کرد.
نقش و تاثیر روابط والدین بر کاهش و افزایش استرس و اضطراب و همچنین آشفتگی خلقی کودکان و نوجوان بسیار مهم و تاثیرگذار است و به والدین توصیه میشود که روابطشان بهگونهای باشد که فرزندان احساس امنیت و آرامش کنند.
یکی از خطرات جدی در زمینه پیش آگاهی آسیبهای روانی کودکان و نوجوانان وجود اختلالات روانی و شخصیتی والدین است. بنابراین خانوادهها توجه کنند که در کل در روند زندگی کودکان و نوجوانان استرس و اضطراب و همچنین بهم ریختگی خلقی به صورت مشکلات رفتاری، مشکلات تحصیلی، روابط با والدین و همسالان و تحریف شناختی (من زشتم، کسی منو دوست نداره) بروز داده میشود.
برای پیشگیری از اضطراب و استرس، به همریختگی خلقی کودکان و نوجوان، باید به آنها تعلیم عاطفی داده شود؛ به این صورت که با ارتباط مناسب و محیط غنی به آموزش شناخت احساسات و خودآگاهی، کمک به بیان آنها داشته باشند. در واقع راجع به احساسات مختلف با او صحبت و احساسات کودکان و نوجوان را درک کنند. به صورت واقعبینانه و عادلانه از فرزند خود انتظار داشته باشند، یک فعالیت ورزشی برای نوجوان ترتیب دهند. فعالانه به حرفهای فرزندشان گوش کنند. کمتر به او امر و نهی کنند. تفریحات مشترک ترتیب دهند. مهارتهای حل مسئله را آموزش و در نوجوانان با تشویق این موضوع را تقویت کنند. به تصمیم نوجوانشان احترام بگذارند تا به مرور این مهارت را خود به دست بیاورند و همچنین برای برخی مشکلات خانوادگی از نوجوانشان کمک بگیرند.
والدین و افراد در ارتباط با کودکان تلاش باید کنند تا آگاهی از برخی تفاوتهای اضطراب و افسردگی در کودکان و بزرگسالان به دست بیاورند تا در برخورد با این موضوع مداخلات لازم را انجام دهند. به طور مثال یکی از موارد مهم موضوع احساسات کودکان است؛ کودکان گاهی اوقات احساسات خود را نمیشناسند یا کلمهای برای بیان آن ندارند.
منبع: آی هوش: راهکارهایی برای مقابله با بروز استرس و اضطراب در کودکان